Mesmer, magnetisme en hypnose
August 21, 2008
Mesmer geloofde in het magnetiseren van mensen. In zijn opinie kon hiermee levenskracht worden overgedragen.
En ook al weten we tegenwoordig dat er geen dierlijk magnetisme bestaat, feit blijft dat Mesmer in staat was om mensen te genezen.
Hoe?
De meest waarschijnlijke theorie is het placebo effect. Als mensen echt, en sterk geloven dat een bepaald medicijn of bepaalde behandeling effektief is, kan dat geloof leiden tot genezing. Dit wordt het placebo effect genoemd. In medicijnen studies worden medicijnen getest tegen nepmedicijnen, placebo’s om vast te stellen of het echt het medicijn is wat werkzaam is, of dat er sprake is van het placebo effect.
Een andere theorie gaat uit van hypnose. Persoonlijk vind ik het daar niet op lijken.
De kern van zijn theorie was de overdracht van dierlijk magnetisme, en het opwekken van stuiptrekkingen. En hoewel de overdracht van magnetisme misschien te maken zou kunnen hebben met hypnose, was Mesmer er ook van overtuigd dat het dierlijk magnetisme opgeslagen en uitgedeeld kon worden naar believen.
Dat is al een stuk moeilijk met hypnose te verklaren.
Dus hoewel Mesmer, mesmeriseren en hypnose vaak met elkaar in verband gebracht worden, vind ik daar weinig bewijs voor. En Mesmer had zeker geen duidelijk aanpak of theorie die met de hedendaagse aanpak en kennis van hypnose in verband gebracht kan worden.
De aanpak van Mesmer spreekt wel tot de verbeelding van veel mensen. En het opwekken van stuipen om genezing te bevorderen is inderdaad angstaanjagend en spectaculair. Maar dat wil niet zeggen dat dit veel met de kracht van hypnose te maken heeft.
Het spektakel van Mesmer is waarschijnlijk de reden dat de ‘echte’ grondlegger van hypnose een stuk minder bekend is dan Mesmer.
Meer daarover in het volgende artikel.